با سرکوب نرخ ارز مخالفم. کاهش نرخ بهره فعلا ممکن نیست

به گزارش دنیای بانک، پاسخ عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی به انتقادها و پرسش‌های مطرح شده در کلاب هاوس را بخوانید:

• من معتقد هستم که با شرایط خاصی که در کشور وجود دارد ممکن است با وجود عوامل مزاحم نتوانیم به اهداف مان برسیم که همین دلیلی است برای اینکه نقد باید وجود داشته باشد تا کارها بهتر انجام شوند.
• اینکه در چین باشم یا در تهران برای من فرقی ندارد، مهم این بود که بتوانم به کشور خدمت کنم.
• می دانستم چه شرایط سختی در پیش دارم. سختی این ماه ها را تحمل کردم و می دانم مردم تحت فشار هستند. فشاری که در کشور در این ۳۲ ماه به کشور وارد شد می توانست مشکلات جدی تری را ایجاد کند اما با پشتیبانی مقام معظم رهبری دولت و همت مردم از دوران بسیار سخت و فشار حداکثری عبور کردیم.

• مشکل بازار ارز از افزایش قیمت بنزین شروع شد/سال ۹۹ اتفاقات وحشتناکی برای بازار ارز رخ داد

• در اواخر سال ۹۸ و ۹۹ اتفاقاتی افتاد که کار مدیریت ارز را مشکل کرد.

• مشکل ما از افزایش قیمت بنزین شروع شد و نمودار قیمت ارز نشان می‌دهد که شرایط خوبی در کشور ایجاد نکرد و همه را متاثر کرد.

• اواخر سال ۹۸ هم بحث لیست سیاه اف ای تی اق شوک دیگری را وارد کرد.

• من که توانستم نرخ ارز را برای یکسال ۱۱تا۱۳هزارتومان حفظ کنم با نرخ ۱۵هزارتومان مواجه شدم

• در سال ۹۹ اتفاقات خیلی بدی افتاد از جمله کرونا، قیمت نفت جهانی زیر ۱۰دلار، قطع صادرات به دلیل کرونا، کاهش شدید قیمت بنزین و کاهش تقاضا برای محصولات پتروشیمی و فولاد.

• به این دلایل ارزی وارد کشور نشد و صادرات نفت ما در اردیبهشت و خرداد به حداقل خود رسید و همه این‌ها شوکی را به بازار ارز وارد کرد.

• تشدید کاهش تعهدات جمهوری اسلامی در رابطه برجام، تصویب قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام، درخواست فعال شدن مکانیسم ماشه و مهم‌تر از همه تحریم ثانویه ۱۸بانک‌کشور که در سطح بین‌الملل به بازار ارز ما ضربه وارد کرد.

• من تمام تلاشم را کردم و در اذهان از دلار ۴۵هزار تا۶۰تومانی صحبت می‌کردند و همه این‌ها به انتظارات تورمی دامن زد و هدفگذاری تورمی ما را با مشکل مواجه کرد.

• هدف‌گذاری تورمی به این معنا نیست که حتما به آن برسیم بلکه باید به آن نزدیک شویم که نزدیک هم شدیم.

• ما اوراق فروختیم و با آن کسری بودجه و تشدید تورم را کنترل کردیم.

• کارگزاری بانک مرکزی توانست ۱۲۵ هزار میلیارد تومان اوراق به فروش برساند و اگر این اقدام انجام نمی شد به تنهایی می‌توانست ۳۲ واحد درصد به نقدینگی اضافه کند که از آن جلوگیری شد.

•  اعتقادی به سرکوب نرخ ارز ندارم. بازار ثانویه(نیما) به روز و در حال تغییر است و بانک مرکزی در آن دخالتی ندارد و اقدامات بانک مرکزی صرفا برای ثبات و جلوگیری از نوسانات است.

•  تسعیر ارز صندوق توسعه ملی بر اساس اصل قانونی است، و کسی نمی تواند از آن استنکاف کند علیرغم این موضوع بنده تا حد توان مقاومت کردم.

• اقتصاد ما بر ارز آوری صادرات غیر نفتی متکی است. در سال گذشته ۳۷ میلیارد دلار واردات داشتیم که دو سوم آن توسط صادرات غیرنفتی تامین شد.

• خالص دارایی ارزی بانک مرکزی بر اساس سیاست های مدون است و ارزپاشی در این خصوص وجود ندارد.

• نرخ ارزی که سرکوب بشود و باعث خروج سرمایه شود از نظر من مردود است.

• اگر بخواهیم خالص دارایی های ارزی بانک مرکزی را خرج کنیم بر اساس سیاست های ارزی این کار را انجام می دهیم و اجازه خروج سرمایه نمی دهیم.

•  تقریبا ۶٫۵ میلیارد تومان ارز صادراتی به چرخه اقتصاد کشور بازنگشته است.

• بانک مرکزی هماهنگی های لازم را با بورس انجام داد و اواخر سال گذشته اوراق گام برای برخی صنایع منتشر شد و زنجیره تامین مالی تولید باید از این طریق تکمیل شود.

• سال گذشته از نظر فشار حداکثری بدترین سال کشوربود که ابزار بازارساز برای کنترل بازار محدو شد و نمی توانست بازار ارز را کنترل کند.

• در چارچوب دستور مقام معظم رهبری که فرمودند رفع تحریم ها باید راستی آزمایی شود گام برمی‌داریم و تیمی هم که اکنون از طرف بانک مرکزی در محل مذاکرات حضور دارند موکدا این توصیه را مد نظر قرار می دهند.

• در سال ۹۷ اولین اقدام برای مبارزه با پولشویی در زمینه چک های تضمینی انجام شد.

• پس از آن کنترل تراکنش های بانکی از طریق رصد تمام مقاصد و مجاری انجام شد و در آینده نزیک خبرهای خیلی خوبی درباره کنترل‌ها در زمینه پولشویی ارائه خواهم کرد.

• روزانه ۱۵۰ میلیون تراکنش شتابی داریم، ۱۰۰ میلیون تراکنش شاپرک داریم.

• روزی ۴۰ هزار میلیارد تومان تراکنش در شبکه بانکی انجام می شود.

• بانک مرکزی در حال حاضر از طریق سیستم فاش داریم شبکه ها و افرادی که جا به جایی پول در راستای پولشویی و قمار انجام می دهند را کنترل می‌کند.

• کنترل ما در زمینه پولشویی نسبت به سال گذشته پنج برابر بیشتر شده است.

• خروج از لیست سیاه منوط به تصویب لوایح fatf است.

• مساله ناترازی و تخلفات سیستم بانکی از زمان های قبل و طی سال های زیاد به این مرحله رسیده است.

• ادغام بانک‌های وابسته به نیروهای مسلح کار بسیار بزرگی بود در راستای اصلاح نظام بانکی بود.

• در ادغام بانکهای وابسته به نیروهای مسلح خلق نقدینگی نداشتیم ولی ناشی از اضافه برداشت قبلی این بانکها نقدینگی ایجاد شد. بعد از ادغام شرایط بهتر شده و هیچگونه خللی در انجام تراکنش های بانکی اتفاق نیفتاد.

• برخی افراد قدرت زیادی دارند و فشار زیادی هم‌ بر من وارد می‌کنن که من مقاومت می‌کنم.

• اضافه برداشت بانک‌ها ۸۰هزارمیلیارد تومان در نیمه دوم ۹۷ بود که الان دیگر تقریبا اضافه برداشتی نداریم.

• ناترازی سیستم بانکی آنقدر شدید بود که زمان می‌برد و حداقل ۶سال دیگر وقت برای اصلاح آن نیاز است.

• ا مجوز سران قوا مسئولیت برخی موسسات مالی غیرمجاز را برعهده گرفتم.

• تغییرات بسته ارزی بانک مرکزی متناسب با شرایط خاص و نیازهای کشور انجام شده است.

• هدایت نقدینگی معنی ندارد، هرجا بازدهی بیشتر باشد نقدینگی به آنجا سوق پیدا می کند.

• اعتبارسنجی در نظام بانکی ضعیف است اما اقدامات موثری در این خصوص انجام شده و سامانه ای برای رصد اعتباراتی که بانکها ارایه می دهند راه اندازی شده که به زودی رونمایی می شود.

• از ابتدا با ارز ۴٢٠٠ موافق نبودم چرا که مشخص بود. در توزیع رانت زا خواهد بود لذا من منکر مشکلات ارز ۴٢٠٠ نیستم اما بر حسب شرایط تابع سیاست دولت هستیم.

• در نامه به رییس مجلس نوشتم که از ۴۲۰۰ را حفظ کنید و تاکید کردم هر زمان می خواهید ارز ۴۲۰۰ را حذف کنید همان روز اعلام کنید نه اینکه سه ماه قبل از اعمال حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی آن را اعلام کنید که اثر منفی در بازار نگذارد.

• با وزیر اقتصاد هماهنگ هستیم و در ستاد اقتصادی درباره مسایل مختلف اقتصادی بحث می کنیم.

• هماهنگی های بالا دستی در خصوص نرخ سود بانکی و نرخ اوراق داریم.

• به بازار سرمایه و رشد و توسعه آن معتقدم.

• درخصوص کره جنوبی صحبت های بسیاری می شود این موارد را تکذیب می کنم. مسئول آن پولها بانک مرکزی است و در این زمینه هنوز اتفاقی نیفتاده و البته استفاده از این منابع حق جمهوری اسلامی ایران است.

• ۷ میلیارد دلار منابع بلوکه شده در کره جنوبی باید هر چه زودتر آزاد شود و قطعا پیگیر دریافت جریمه آن هم خواهیم بود.

• بانک مرکزی با استفاده از منابع خود ۱۱ میلیارد دلار تامین ارز کرده است.

• اف ای تی اف جز ضرورت های فعالیت بانکی است که اگر تصویب نشود به خصوص در زمانی که تحریم ها برداشته شود، در مبادلات بانکی دچار مشکل می شویم.

• ۵ میلیارد دلار وام حق ایران از صندوق بین المللی پول بود که با لابی آمریکایی ها هیات عامل صندوق حتی نتوانستند این درخواست ما را در بورد مطرح کنند. البته من چندین مرتبه در این خصوص نامه نگاری کردم و باز هم پیگیری می کنم که این حق ایران را بگیریم.

• ما ۶۰ سال است عضو صندوق هستیم. صندوق سیستمی به نام RFI دارد و در شرایط کرونا به کشورهای دارای مشکل می کند. البته این وام مشروط نیست.

• رییس بانک مرکزی در جهت نفی در جلسات دولت حضور دارد نه در جهت اثبات. در واقع من در دولت حضور دارم که بار مضاعف مالی به بانک مرکزی و بانکها تحمیل نشود.

• از کسانی که می گویند بانک مرکزی نرخ بهره بین بانکی را کاهش و افزایش داد و موجب ریزش بازار سرمایه شد می پرسم یعنی واقعا رییس بانک مرکزی این اندازه قدرت دارد که نرخ را از ۲۲ درصد به ۸ درصد برساند بعد مجددا این را افزایش بدهد؟ اصلا به چه دلیل رییس بانک مرکزی باید چنین تصمیمی بگیرد؟

• در فروردین و اردیبهشت سال گذشته اتقاقانی افتاد و فعالیت های اقتصادی بدلیل شیوع کرونا تعطیل شدند و طبیعتا تقاضای پول کم شد و بعد از اینکه عوارض کرونا کاهش یافت، تقاضای پول افزایش یافت و نرخ بهره بین بانکی هم افزایش یافت.

• به عبارت دیگر ذخایر اضافی بانک‌ها در ابتدای سال ۹۹ زیاد شد که موجب کاهش نرخ بین بانکی شد. در واقع ذخایر بانک‌ها طی یک به ۷۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافت.

• ما در آن زمان عملیات بازار نداشتیم و اکنون همه متوجه می شوند که omo چقدر با اهمیت است.

• آینده متعلق به بازار سرمایه است اما باید توجه کنیم که بازار سهام ممکن است نیازمند تعدیل باشد. البته اکنون هم بسیاری از سهم ها قیمت متعادل دارد. همچنان معتقدم باید ۵۰ درصد تامین منابع مالی از بازار سرمایه باشد.

• رئیس بانک مرکزی نمی تواند تنها به بازار پول فکر کند و بازار سرمایه و کالا نیز و سایر بازارها هم مهم است.

•  بازدهی بازار سرمایه و با گشایش ها حتما بهتر خواهد شد و حتما شرایط اقتصادی بهبود می یابد.

• کمک به بازار سرمایه و بازار سهام دغدغه رئیس کل بانک مرکزی است.

• در سال ۹۹ به دلیل انتظارات تورمی و اینکه همه انتظار رشد صد در درصدی نقدینگی داشتند و رشد پول به ۸۸ درصد در مردادماه رسید، انتظارات در بازار سهام نیز بالا رفت.

• در مورد نرخ بهره اقدامی نمی‌کنم که بازار سرمایه لطمه ببیند.

• اگر بتوانیم تورم را کنترل کنیم حتما در مورد پایین آوردن نرخ بهره هم تصمیم می‌گیریم.

•  با وجود اینکه تقاضای پول در بازار زیاد بود اجازه ندادم نرخ بازار بین بانکی بالا برود.

• مطمئنم اقدامات ما در جهت کمک به بازار سرمایه است. فعلا تصمیمی درباره نرخ بهره نداریم.

• در بخش فناوری و مبارزه با قمار کارهای جدی انجام داده ایم و خوشبختانه ۹۲ درصد فعالیت قمار کاهش پیدا کرده است.

•  سامانه های جدیدی که بانک مرکزی در راستای مبارزه با قمار طراحی کرده بزودی راه اندازی خواهند شد و تاثیر آن چشمگیر خواهد بود.

•  اگر FATF همین فردا تصویب شود نظام بانکی ما به سرعت خود را تطبیق خواهد داد و مشکلی نداریم.

• ما خنثی سازی تحریم ها را با کشورهایی که عضو اف ای تی اف هستند انجام می دهیم.

•  مشابه حق وتویی که آمریکا در شورای امنیت دارد به صورت غیر رسمی در صندوق بین المللی پول نیز دارد که باعث تضییع حقوق سایرین می شود. لذا امیدواریم سلطه آمریکا بر نهادهای مالی کاهش یابد.

•  درباره فین تک ها فعالیت های خوبی داشتیم و خبرهای خوبی در این باره خواهیم داشتیم و از آنها در ۱۴۰۰ حمایت جدی می‌کنیم.

• امسال امیدوارم هم تورم را کنترل کنیم هم رشد اقتصادی را افزایش دهیم.

• اگر سامانه نیما نبود نمی شد کشور را اداره کرد.

•  سقفی برای نیما نگذاشته ایم و در تعامل با صادرکنندگان هستیم.

• از آنجا که در سال گذشته نرخ پایه صادراتی واقعی شد میزان صادرات کاهش نشان داد.

• راه اندازی بازار متشکل ارزی یکی از اقدامات مهم بانک مرکزی است. در این بازار این بازار روزانه کشف قیمت اسکناس انجام می شود.

• در بازار متشکل ارزی صرافی ها یک درصد بالاتر از قیمت می فروشند و بانک مرکزی هم مداخله ای نمی‌کند.

• اعتقادی به صادرات ریالی ندارم، هیچ کشوری این موضوع را نمی پذیرد چون به معنی خروج سرمایه است.

•  سامانه نیما و عملیات بازار باز نهادسازی هایی در بانک مرکزی است که امیدوارم آیندگان بتوانند تکمیل شده آن را استفاده کنند.

• عراقی ها قول هایی داده اند که بتوانیم به زودی از دارایی هایمان استفاده کنیم. اما در مجموع ما را زیاد معطل کردند که دلیل شان هم فشارهای اعمال شده از طرف آمریکایی ها بود.

• تمام برنامه ما براساس فرمایش مقام معظم رهبری، پشتیبانی از تولید هست.