خطر تورم بیشتر در انتظار دولت ۱۱

به گزارش پایگاه خبری دنیای بانک،پویا جبل عاملی در گفت‌و‌گو با اقتصادنیوز، پیرامون سخنان اقتصادی رئیس جمهور در جهت خروج از رکود و بسته خروج از رکود دولت، اظهار کرد: آقای رئیس جمهور تاکید کرده‌اند که دو ماه دیگر تحریم‌ها لغو خواهد شد. اگر این گونه باشد با افزایش درآمدهای دولت علل تقاضایی که سبب لختی اقتصاد کشور شده‌اند کمرنگ می شوند.

این اقتصاددان تصریح کرد: رفع تحریم‌ها با افزایش درآمدهای نفتی شوک مثبت تقاضا را در کشور ایجاد خواهد کرد و عوامل رکودی سمت تقاضا می تواند خود به خود از بین رود. بنابراین در زمان حاضر سیاستگذار نباید به سمت سیاست های چون تحریک تقاضا گام بردارد.

او افزود: با توجه به وعده‌ای که آقای رئیس جمهور داد‌ه‌اند با رفع تحریم‌ها تا دو ماه دیگر حجم تولید و صادرات نفت افزایش خواهد یافت که در بدترین شرایط بازگشت پول نفت ۳ ماه زمان می‌برد، از این رو برنامه ریزی و سیاست تحریک تقاضا از طریق بسته ای که اکنون در دولت طرح ریزی شده است، برای مدت زمان ۴ تا ۵ ماهه چندان معقول نیست.

جبل عاملی در مورد تصمیم دولت برای مداخله بانک مرکزی در بازار بین بانکی گفت: من اگرچه مخالف تحریک تقاضا هستم، اما با مجوز دادن به بانک مرکزی برای نقش بازی کردن در بازار بین بانکی موافقم، زیرا این ابزاری است برای جهت دهی به نرخ بهره. البته این اقدام نیاز به پیش شرطی دارد که بانک مرکزی بتواند سیگنال قوی به بانک‌ها دهد مبنی بر آن که اگر وامی به بانکی ارائه می‌دهد حتما پس می گیرد.

او تصریح کرد: البته تجربه بد گذشته نشان از آن دارد که بانک مرکزی نرخ بهره اعلامی وام ارائه شده به بانک‌ها را به طورکامل بخشیده است، از این رو ممکن است بانک‌ها همچنان بپندارند که نرخ بهره اعلامی از آن‌ها دریافت نخواهد شد.

این اقتصاددان معقتد است: بانک مرکزی همچنین باید توانایی کارکردن در بازار بدهی ایجاد شده را داشته باشد تا بر نرخ بهره تاثیرگذار باشد. متاسفانه قانونی فعلی چنین اجازه‌ای را به بانک مرکزی نمی‌دهد واین بانک توانایی آن را ندارد در بازار بدهی به خرید و فروش اوراق بپردازد.

جبل عاملی با انتقاد از بسته خروج از رکود دولت، تاکید کرد: دولت باید توجه داشته باشد که وقتی در چند ماهه آتی با شوک مثبت طرف تقاضا مواجه است، اقدام کنونی آن برای تحریک تقاضا می تواند دستاورد تورمی را با چالشی اساسی مواجه کند.

به گفته این اقتصاددان، وقتی قرار است تا دو ماه دیگر شوک مثبت برداشتن شدن تحریم ها در اقتصاد ایران به وجود آید، دیگر به جان خریدن خطر تورم بیشتر، امری منطقی نیست و تصور نمی شود به کارگیری این سیاست به خروج از رکود اقتصادی منجر شود.

جبل عاملی باتاکید براینکه، سیاست انبساطی فعلی با عقلانیت دولت آقای روحانی سازگار نیست، گفت: به نظر می‌رسد ارائه بسته خروج از رکود بیشتر ناشی از فشارهای وارده بر دولت باشد. دولت نیز برای آن که رای خود را از دست ندهد به دنبال آن است که نشان دهد بیکار ننشسته است.

جبل‌عاملی در مورد تاکید رویس جمهور بر کاهش نرخ ذخیره قانونی ، معتقد است: برای تاثیرگذاری بر نرخ بهره قرار بر این است بانک‌ها به بانک‌های خوش حساب و بدحساب تقسیم شوند و بر هرکدام نرخ ذخیره قانونی متفاوتی داشته باشند.

او افزود: اما به نظر نمی رسد این سیاست بر نرخ بهره سیستم بانکی اثرگذار باشد زیرا مشتریان نظام بانکی به تقسیم بندی بانک‌ مرکزی مبنی بر خوش حسابی و بدحسابی بانک‌ها قائل نیستند و از دید مردم همه بانک‌ها و صندوق‌ها یک جنس هستند. از این رو سپرده خود را در بانکی می گذارند که نرخ بهره بالاتری دهد و این نرخ هم در بانک های بد حساب وجود دارد و باز بانک های دیگر مجبورند برای داشتن سپرده، نرخ بهره خود را افزایش دهند.

این اقتصاددان تاکید کرد: می‌توان گفت نرخ بهره سیستم بانکی با کاهش نرخ ذخیره قانونی بدین شکل تغییر نخواهد کرد مگر آن که نرخ ذخیره قانونی برای همه بانک ها کاهش یابد.

جبل عاملی، حلقه مفقوده‌ای را که دولت در مورد آن صحبتی به میان نمی آورد، نرخ ارز دانست و گفت: در حالی که نرخ بهره سیستم بانکی بالاست و تورم در حال کاهش است، دولت باید از این فرصت استفاده کند و ضمن تک نرخی کردن بازار ارز، ریال را تضعیف نماید که این روش بهترین کار برای تحریک تقاضا، افزایش صادرات و بالا رفتن رشد اقتصادی است. اما متاسفانه دولت در پی استفاده از این ابزار بهینه نیست.